Stress is een breed begrip. Het kan slaan op fysieke stress, zoals bij een gebroken been, roken, drugs of alcoholgebruik. Emotionele stress zoals angst of woede, of stress door tijdsdruk. Het kan acute stress zijn, wanneer je computer vastloopt terwijl je een deadline hebt, of chronische stress, als je al weken slecht slaapt van je werk. Volgens Wikipedia is stress: een vorm van spanning die in het lichaam van mensen, dieren of planten optreedt als reactie op externe prikkels en die gevolgd wordt door een bepaald patroon van fysiologische reacties.
Het wordt me teveel
Met de term stress zoals we het in de volksmond gebruiken, bedoelen we meestal een situatie waarin we het gevoel hebben méér te moeten dan we aankunnen. We hebben het gevoel overvraagd te worden. Het lichaam reageert hier onder andere op door het afweersysteem op een lager pitje te zetten en de bloeddruk, bloedsuikerspiegel en hartslag te verhogen. Langdurige stress in deze vorm is schadelijk voor de gezondheid.
Overleven
Maar stress is ook noodzakelijk. Stress helpt ons overleven in acute levensgevaarlijke situaties. Het zorgt voor meer alertheid, hogere spierspanning en een snel reactievermogen; je staat op scherp. Bij acuut gevaar is stress noodzakelijk om adequaat te handelen. Een hele milde vorm van stress heb je dagelijks nodig om uit bed te komen. Het gaat pas mis bij langdurige, hevige stress. Veelvoorkomende oorzaken van stress zijn: naar harmonie willen streven, controle willen behouden en schaarste (bijv. van geld). Welke van deze heeft het meeste effect op jou?
Controle verlies
Als we dieper ingaan op het controle willen behouden, waar dreig jij dan de controle te verliezen? Maak een lijstje waar je wel en waar je geen controle over hebt of denkt te hebben. Deze lijst moet ongeveer 50/50 zijn. Bekijk de punten stuk voor stuk en bedenk wat is ergste is wat je kunt overkomen als je de controle echt verliest? Is dit daadwerkelijk ook de uitkomst of zijn er ook nog alternatieve uitkomsten? En wat doe je als het gebeurt? En wat heeft in het verleden gewerkt als je het gevoel had de controle te verliezen? Ga niet focussen op waar je geen controle over hebt, maar probeer te excelleren in waar je wel controle over hebt. Excelleer in waar jij goed in bent! Benoem eens 5 sterke eigenschappen van jezelf. Als je hier moeite mee hebt, denk dan eens aan hoe je zou willen dat mensen jou zien. Op welke wijze zou jij kunnen excelleren in deze 5 punten?
Crisis voor vooruitgang
Vaak verandert er pas iets in ons leven wanneer stress een onhoudbare situatie is geworden. We krijgen bijvoorbeeld een burn-out en besluiten in het meest gunstige geval- om het daarna helemaal anders te gaan doen. Natuurlijk is het wenselijk om een burn-out vóór te zijn en al eerder zaken die niet goed voelen, los te laten. Bij dit loslaten hoort een zeker vertrouwen dat een crisis soms nodig is om vooruitgang te brengen. Dat vertrouwen groeit met de ervaring dat het zo werkt. Het cliché is waar: volg je gevoel. Als het niet goed voelt, doe het dan niet. Er is áltijd een keuze, ook al lijkt het soms niet zo.
Bron: www.chivo.nl
